ลองไปบ่นไป Ubuntu 9.10 Karmic Koala ตอนที่ 2

ต่อจากตอนที่แล้วที่ผมพูดถึงเกี่ยวกับความเร็วและความสวยงามของ Karmic ไปแล้ว วันนี้ผมขอมาเขียนต่อเรื่องการใช้งานทั่วไปและจะมีพูดถึง Application บางตัวคร่าวๆ ด้วย

การใช้งานทั่วไป

ข้างล่างนี้ผมจะเขียนไปเรื่อยๆ นะครับ อย่าหวังว่าจะเป็นหมวดหมู่ต่อเนื่องกัน ถือซะว่าเป็นการเล่าประสบการณ์สู่กันฟังสำหรับผู้ใช้แล้วกัน ถ้าใครอ่านแล้วงงๆ ไม่รู้เรื่อง ก็ขอโทษไว้ ณ ที่นี้ด้วย ผมเขียนเอง อ่านเอง ยังมึนๆ เลย

สิ่งแรกที่ผมเจอตั้งแต่บูตเข้าครั้งแรกเลยก็คือ หน้าต่างเตือนให้ผมรู้ว่า Hard disk มีปัญหา

และ icon เตือนบน panel แบบนี้

ซึ่งพอคลิกดู ก็จะมีรายงานความผิดพลาดว่า “Disk has many bad sectors” ในใจหนึ่งผมก็คิดว่าซวยอีกแล้ว สงสัยได้มีเสียเงินเร็วๆนี้แน่นอน อีกใจหนึ่งผมก็รู้สึกดีที่ Ubuntu ตัวใหม่นี้มีระบบแจ้งเตือนความผิดพลาดของ Hard disk ด้วย (เช็คจาก S.M.A.R.T. status) ไม่รู้ว่านี่เป็นฟีเจอร์ที่ได้มาจากการเปลี่ยนจาก HAL ไปเป็น DeviceKit และ udev หรือเปล่า แม้จะเป็นการแจ้งข่าวร้าย แต่ผมก็ต้องให้คะแนนบวก Karmic ในจุดนี้แหละ

ไหนๆ ก็พูดถึงเรื่อง disk แล้ว Karmic นี้ยังมาพร้อมกับโปรแกรม Disk utility ที่ชื่อ Palimpset เป็น default ด้วย

ซึ่งใน Palimpset นี้ มีฟีเจอร์เจ๋งๆ หลายอย่าง เช่น Software RAID, Check File System, เปลี่ยนชื่อ Drive label (โดยไม่ต้องใช้สิทธิ์ root)

สิ่งที่แปลกๆ ใหม่ๆ เกี่ยวกับพวก Disk drive ยังมีอีกนะครับ เช่นว่า ถ้าลองคลิกขวาตรง icon ของ Flash drive  จะพบว่าตรงเมนูมันมีวิธีเอาออกตั้ง 3 แบบ! ผมเองก็ไม่เข้าใจว่าจะใส่มาทำไมให้งง เท่าที่ผมลองกดเล่นดู Unmount จะเป็นการ unmount ปกติครับ คือ เห็นว่าโฟลเดอร์ Flash drive  หายไป แต่ยังเห็นว่ามี Flash drive อยู่ใน Panel ด้านซ้ายของ Nautilus สามารถกด mount ใหม่ได้โดยไม่ต้องถอดออกเสียบใหม่, ส่วน Eject กับ Safely remove drive นี่ Flash drive จะหายไปเลย ใน Panel ด้านซ้ายของ Nautilus ก็ไม่มีเหลือ คล้ายๆ กับการ Eject หรือ remove ใน Windows หรือ Mac OS

จากภาพข้างบนนอกจากเรื่อง unmount แปลกๆ แล้ว ยังมีอีกหนึ่งรายการครับที่ควรเขียนถึง นั่นคือ ตัวเลือก “Format…” หมายความว่า ต่อจากนี้เราสามารถคลิกขวาเลือกฟอร์แมต Flash drive ได้ทันที ซึ่ง File system ที่สนับสนุนมีทั้ง FAT, Ext2, Ext3 และ Encrypted FAT

เรื่องของใหม่นี่ยังมีอีกอย่างหนึ่งที่พูดถึงกันมากคือ Ubuntu One ซึ่งเป็นบริการ Cloud storage ฟรีๆ 2 GB จาก Canonical บริษัทแม่ของ Ubuntu (สามารถจ่ายเงินเพิ่มเพื่ออัพเกรดพื้นที่ความจุได้) บอกตรงๆ เลยว่าตอนนี้ผมยังเล่นกับ Ubuntu One ได้ไม่นาน ทั้งยังไม่เคยใช้อะไรอื่นที่เป็นบริการคล้ายๆ กันด้วย จึงไม่ค่อยเข้าใจการทำงานของมันเท่าใดนัก เอาว่าถ้าเป็นไปได้ ผมจะมาเล่าอีกทีในโอกาสหน้า (ถ้ามี) แต่ในเบื้องต้นก็รู้สึกว่าน่าจะเป็นประโยชน์สำหรับการ backup และ share ไฟล์ได้พอสมควร

โปรแกรมใหม่อีกตัวที่ป่านนี้ยังเถียงกันไม่จบก็คือ IM Client (Internet messaging client) ตัวใหม่ Empathy ซึ่งอันนี้ผมเสียใจที่ไม่มี Screenshot ให้ดู เนื่องจากว่าผมใช้ได้ไม่ถึงสองวันก็ลบทิ้งเลย ลง Pidgin เหมือนเดิมดีกว่า ที่ผมตัดสินใจลบ Empathy ทิ้งเป็นเพราะว่าตัวโปรแกรมรู้สึกจะไม่เสถียรเท่าไร มีครั้งหนึ่งทำหน้าจอผมค้างไปเลย เห็นข้อความเพื่อนส่งเข้ามาทัก แต่ขยับเมาส์ไม่ได้

ที่น่ารำคาญที่สุดของ Empathy คือ มันไม่ยอมขึ้นหน้าต่าง chat ให้เวลาเพื่อนทักเรา มันจะขึ้นแต่ Notification และช่อง status ของ account นั้นจะกระพริบๆ แค่นั้นเอง ผมต้องไปคลิกเปิดหน้าต่างคุยเองทุกครั้ง ซึ่งก็ไม่ได้แย่นะครับ แต่ผมไม่ชอบ จะปรับค่าให้มันเปิดหน้าต่าง chat ก็ไม่รู้จะปรับตรงไหน เลยกลับไปซบ Pidgin อย่างเดิมดีกว่า

นอกจากสิ่งใหม่ๆ ที่เพิ่มเข้ามาแล้ว ใน Karmic ยังมีสิ่งเดิมๆ ที่เปลี่ยนไปจนไม่เหมือนเดิมอีกด้วย ผมคงพูดได้ไม่หมดทุกอัน วันนี้คงยกตัวอย่างแต่อันที่ผมเจอและเห็นว่าน่าสนใจ

• Karmic เปลี่ยน Sound driver มาเป็น Pulse audio อย่างเต็มตัวแล้ว แม้แต่ Sound Preferences ก็ปรับหน้าตาไปเลย และรู้สึกว่าจะมีปัญหาน้อยลงด้วย เท่าที่ใช้มาหลายวันผมก็ไม่พบอะไรผิดปกติ เสียงดังดีอาจจะมากกว่าใน Jaunty ด้วยซ้ำ

• ตัวติดตั้งโปรแกรมตัวใหม่ที่ชื่อว่า Ubuntu Software Center ที่เข้ามาแทน Add/remove… วิธีการใช้งานก็ไม่แตกต่างจากเดิมมากนัก แต่รู้สึกว่าจะสะดวกขึ้นและเร็วขึ้นเวลา search หาโปรแกรม แถบด้านขวามีให้เลือกเพียงสองอันคือ “Get Free Software” กับ “Installed Software” ผมเดาเอาเองว่าเผื่อพื้นที่ไว้ให้สำหรับช่องพวก Third Party Software จาก Proprietary Vendor ในอนาคต (อาจจะได้เห็นซอฟท์แวร์ที่ต้องจ่ายตังค์ซื้อนั่นเอง) มีจุดข้องใจอันหนึ่งที่ผมว่าเดี๋ยวสักพักต้องมีคนออกมาด่า Ubuntu แน่นอน คือ เรื่องการใช้คำว่า Free Software เพราะโปรแกรมที่อยู่ใน Repository ของ Ubuntu ไม่ได้ใช้ Free Software หรือ Opensource Licenses ทุกตัว เช่น Flash plugin เป็นต้น (แม้ว่าในช่องรายการอธิบายจะระบุ License ของ Flash ว่าเป็น Unknown ก็ตาม)

อย่างหนึ่งที่ผมชอบมากๆ คือ เราสามารถลงโปรแกรมพร้อมกันหลายๆ ตัวต่อกันได้เลย ไม่เหมือน Add/remove… ที่เวลาเลือก Install โปรแกรมตัว (ชุด) แรกไปแล้วต้องรอจนกว่าจะเสร็จก่อนถึงจะเลือกลงโปรแกรมอื่นได้ แต่มีได้ก็ต้องมีเสียเพราะใน Ubuntu Software Center เราต้องเลือกคลิกทีละตัว ไม่เหมือนใน Add/remove ซึ่งติ๊กเลือกหลายโปรแกรมเป็นชุดๆ ได้เลย

• ตัวปรับ Login Window เปลี่ยนชื่อในเมนูเป็น Login Screen และไม่ได้เปลี่ยนแค่ชื่อ หน้าตาก็เปลี่ยนไป ไม่เหลืออะไรให้ปรับแต่งเลย นอกจากให้เลือก Automatic login, ตั้งเวลา, โชว์หน้าต่าง login ตอนเข้า

• ใน Mouse Preferences ตรงแท็บ Touchpad มีตัวเลือก Two-finger scrolling เพิ่มขึ้นมาด้วย แต่ว่าผมลองเปิดแล้วใช้ไม่ได้แฮะ สงสัยว่าจะต้องใช้ฮาร์ดแวร์ที่สนับสนุนหรือไม่ก็ต้องคอนฟิกไดรเวอร์ก่อน

• บั๊ก Stardict ไม่ยอมหยุด process ใน Jaunty ได้แก้ไปแล้วเรียบร้อยใน Karmic ส่วนคนที่ใช้ Jaunty อยู่อ่านวิธีแก้ชั่วคราวได้ที่โพสต์นี้ครับ
• Mplayer plugin ใน Firefox ก็กลับมาใช้ได้อีกครั้ง หลังจากที่ทำให้ Firefox ใน Jaunty ปิดตัวเองตลอด

เรื่องทั่วไปนี้ผมก็ไม่รู้จะเขียนอะไรไปมากกว่านี้แล้ว เอาเป็นว่าขอจบลงตรงนี้ดื้อๆ เลยแล้วกัน ไว้เจออะไรน่าสนใจอีก ก็จะมาอัพเดตต่อเนื่องเรื่อยๆ ถือว่าเป็นการยั่วน้ำลายก่อนที่ Ubuntu 9.10 Karmic Koala จะออกตัวจริงอย่างเป็นทางการในวันที่ 29 ตุลาคม 2009 นี้

สรุปโดยรวม ผมเห็นว่า Karmic ไม่ได้มีของใหม่ที่เข้าขั้น Killer features เลยเมื่อเทียบกับเวอร์ชันก่อนหน้า Ubuntu 9.04 Jaunty Jackalope แต่ความเร็วและสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ที่ Karmic มอบให้ก็ถือว่าคุ้มค่ากับการอัพเกรดแน่นอน ไม่นับรวมถึง Hardware support ซึ่งต้องเพิ่มขึ้นด้วยแน่ๆเนื่องจากการใช้ Linux kernel ตัวใหม่